We schatten in dat u alles eigenlijk al in huis hebt. Om te beginnen met streamen is namelijk alleen maar een telefoon met een dataverbinding nodig en een app om muziek of video te spelen. Denk aan Youtube of Spotify. Maar goed: in deze serie gaan we wel wat verder dan dat. Laten we eens kijken hoe we op hoog niveau kunnen streamen.
Luister naar deze training
Source, client, controller
Om een complete streamingervaring te krijgen, zijn drie dingen nodig: een bron, een speler en een apparaat om alles mee te bedienen. We noemen dat in jargon ook wel: een source (bron), een client (in dit geval de speler, ook wel zone) en een controller (soort afstandsbediening).
Source – Bron
Er zijn diverse soorten bronnen. De bekendste is natuurlijk het internet. Op het internet ‘leven’ talloze internetradiostations, maar ook diensten als Spotify, Tidal, Qobuz, Deezer, et cetera. In feite zijn dat gewoon server-systemen met héél erg veel opslagcapaciteit om al die muziekbestanden op te slaan, en een zeer krachtige mediaserver om alle verbonden clients te voorzien van de gevraagde muziekstream. Dit is zéér gesimplificeerd, maar u snapt wat we bedoelen.
U kunt echter ook zélf een mediaserver inrichten. Dat kan op een zogenaamde NAS (Network Attached Storage) of bijvoorbeeld een losse PC of Laptop. Veel NAS-merken (Synology, Qnap of bijvoorbeeld Netgear) hebben kant en klare mediaserver-oplossingen. U hoeft alleen maar in de mediaserver aan te geven in welke map op de NAS u de muziekbestanden hebt opgeslagen. Als de mediaserver actief is, kunnen de meeste streamers deze zien en vervolgens verbinden.
Sommige streamers hebben ook een mediaserver ingebouwd. Het gaat te ver om alle modellen met mediaserver op te noemen, maar een bekende is de Grimm MU1 die een ingebouwde Roon-core heeft. Aurender heeft ook speciale servers en ook bijvoorbeeld Bluesound heeft modellen met ingebouwde harde schijf.
Deze systemen kunt u opslagcapaciteit inbouwen of een usb-schijf aan koppelen om deze files vervolgens te delen met andere streamers. Let op dat sommige merken een ‘eigen ecosysteem’ gebruiken, waardoor u alleen naar spelers van hetzelfde merk kunt streamen met deze server. Aurender gebruikt bijvoorbeeld zijn eigen systeem. Sonos ook en Bluesound idem. Hier gaan we later wat dieper op in.
Waarom zou u dan de ingebouwde server gebruiken? Heel eenvoudig: een compleet systeem met ingebouwde server is handig voor gebruikers die geen NAS hebben of zin hebben in het inrichten van een compleet medianetwerk. Het neemt een deel van de complexiteit van een streaming audio systeem weg.
Client / Zone – Streamer
Vervolgens hebt u een speler nodig. We noemen dat in jargon dus ook wel een client of zone. Al zijn in de netwerkwereld álle met het netwerk verbonden apparaten clients. Lekker verwarrend. Maar binnen streaming audio worden de streamers doorgaans clients of zones genoemd. We gebruiken het door elkaar in deze training.
Er zijn diverse soorten spelers. Er zijn spelers die ingebouwde opslag hebben en dus ook als mediaserver kunnen fungeren. Er zijn zones die alleen maar een digitaal signaal kunnen uitsturen (wat we ook wel een streaming bridge noemen: een soort brug tussen de opslag en de rest van het systeem, meestal een d/a-converter). En er zijn spelers die het signaal compleet kunnen verwerken en het dus ook omzetten naar een analoog signaal. Dit worden ook wel streamers genoemd. Wederom wat verwarrend. Want veel publicaties gebruiken de termen streaming bridge en streamer door elkaar. En de meningen zijn ook nog verdeeld wat nu correct is. Wij gebruiken de term ‘bridge’ voor een speler zónder d/a-converter en de term streamer voor een speler mét d/a-converter.
Totaaloplossingen
Dan zijn er ook nog totaaloplossingen. Al dan niet mét eindversterker ingebouwd. Deze ‘all-in-ones’ zijn in feite (voor)versterkers met ingebouwde streamer. Dit ziet u meer en meer, wat niet vreemd is: de vraag is hoog. Veel liefhebbers willen gewoon een totaaloplossing: één apparaat met alles erin: analoge ingangen, digitale ingangen én een streamer ingebouwd.
De reden is dat het vaak véél voordeliger is om een totaaloplossing aan te schaffen. Immers: de fabrikant heeft maar één behuizing nodig en één voeding om alle interne onderdelen van energie te voorzien. En als klant hebt u veel minder kabels nodig om de boel aan te sluiten. Ook is het bedieningsgemak vaak veel groter; alles is op elkaar afgestemd. Of het klankmatig allemaal in orde is, ligt aan de kunde van de fabrikant. Er zijn heel erg goede totaaloplossingen en zeer matige.
Controller
Dan moet u nog het systeem kunnen bedienen. Dat gaat met een controller. Nu waren er ‘vroeger’ aparte controllers voor bijvoorbeeld Sonos, Sooloos, Raumfeld en vast nog andere systemen. Dat is echter in rap tempo verdwenen, omdat iedereen gewoon een tablet of smartphone heeft. Waarom nog een extra apparaat aanschaffen als een tablet of smartphone net zo goed (en vaak zelfs beter, vanwege modernere hardware) werkt?
Fabrikanten leveren anno nu dus gewoon apps op de smartphone of tablet. De meeste fabrikanten leveren voor zowel Android als Apple iOS apps. En in veel gevallen werken ze prima, al is er wel een groot verschil in de kwaliteit van de apps. De ene fabrikant heeft alles tot in de puntjes verzorgd en de ander levert een ‘werkend systeem’ zonder al te veel verfijning. Denk aan geavanceerde zoekfuncties of nette integratie van online diensten. Let daar dus goed op.
Netwerk
De ruggengraat van een goed streamingsysteem is het netwerk. Zonder netwerk, geen streaming audio (en video). Immers: hoe moeten al die zones anders data binnenhalen?
We raden met klem aan om zoveel mogelijk te streamen via een bekabelde verbinding. Dit vanwege stabiliteit. Draadloos gaat weliswaar steeds beter; het is en blijft veel storingsgevoeliger dan een kabel. Dit komt doordat een draadloze verbinding (wifi) via rf – radiofrequente straling) werkt en dit zeer gemakkelijk verstoord kan worden. Daarbij is het half-duplex, wat wil zeggen dat er of verzonden of ontvangen kan worden, én bij zwaardere belasting ontstaat vrij veel latency (vertraging). Bekabelde verbindingen hebben daar allemaal geen last van.
Hoe maakt u dan een degelijk netwerk? Daar gaan we in een andere aflevering dieper op in. In dit hoofdstuk leggen we alleen uit wat u nodig hebt om te beginnen. In andere hoofdstukken werken we het in detail uit.
Afrondend
Een compleet streaming audio (en video) netwerk, bestaat dus uit drie onderdelen: een bron (server), een speler (client of zone) en een controller (de tablet of smartphone). De ruggengraat van een medianetwerk is het netwerk zelf. Als dit niet op orde is, gaat u gegarandeerd problemen krijgen. Probeer altijd zoveel mogelijk te bekabelen, daar voorkomt u ontzettend veel problemen mee!
Hi Martijn,
Ik denk dat je kilobit/megabit/gigabit bedoeld en niet kilobyte/megabyte/gigabyte, scheld een factor 8 ongeveer. Dus geen 9 megabyte maar 1,1 megabyte en dat is weer 9 megabit.
Verwarrend al die bitje en bytejes. 😂
Mvg Richard
Met andere woorden: de bandbreedte die je nodig hebt is nog steeds dusdanig laag dat je met bijna iedere gangbare internetverbinding in Nederland meer dan voldoende bandbreedte hebt voor streaming.
Absoluut Martijn.
Misschien voor de volgende aflevering: wat is de minimale internetsnelheid die je moet hebben als je draadloos of bedraad luistert.. Om te voorkomen dat je een te duur internetabonnement neemt. Ik heb nu 1 Gig, maar volgens mij is dat niet echt nodig.
Een 24 bit file, met 192 KHz verplaatst 9216 kilobyte per seconde, zonder compressie! Dat is 9 megabyte per seconde, oftewel 0,0088 gigabyte per seconde. Meestal wordt er FLAC compressie toegepast, dus wat je binnenkrijgt is nog kleiner.
Kortom, de bandbreedte die je nodig hebt voor je internetverbinding is maar heel klein om audio te spelen. Netflix is een ander verhaal.
Bij lange na niet. In principe heb je aan 20 Mbit ruim voldoende. Maar dan moet het wel stabiel zijn.